Intense samenwerking voor chemische, biologische, radiologische en nucleaire risico’s (07 juni 2019)

CBRN-risico’s

In het (recente) verleden vonden in België een aantal noodsituaties plaats met chemische, biologische, radiologische of nucleaire substanties. De Mexicaanse griep in 2009, het radiologisch incident bij het IRE Fleurus in 2008, het nucleair ongeval in Fukushima in 2011 en de treinramp in Wetteren in 2013 zijn hier voorbeelden van. De laatste jaren is er ook de dreiging van terroristische groeperingen om een aanslag te plegen met CBRN producten. Het risico is dus uitgebreid naar CBRNe, waarbij de ‘e’ staat voor het gebruik van explosieven om CBRN substanties te verspreiden.

Noodplannen

Vanuit zijn coördinerende rol voor de noodplanning en het crisisbeheer heeft het Nationaal Crisiscentrum in 2018 het ‘nucleaire en radiologisch noodplan’ en het ‘CBRNe noodplan terrorisme’ geactualiseerd. De voorbereiding en de implementatie van deze plannen vragen een doorgedreven samenwerking tussen verschillende diensten uit diverse domeinen.

Ondanks de geleverde inspanningen om de werkzaamheden van de verschillende actoren op elkaar af te stemmen, werd er vastgesteld dat er nog te veel versnippering was. Dit brengt als risico mee dat er parallelle initiatieven genomen worden of lacunes onvoldoende worden ingevuld.

Intense samenwerking in het CBRNe-expertisecentrum

Om de werkzaamheden van de verschillende diensten in het domein van CBRNe te harmoniseren is het CBRNe expertisecentrum opgericht in de schoot van het Nationaal Crisiscentrum. Het CBRNe-expertisecentrum is een multidisciplinair platform, waarbinnen operationele experten en experten van kenniscentra inzake CBRNe-aangelegenheden, op een geïntegreerde en intense wijze samenwerken met de coördinatoren van het Nationaal Crisiscentrum met het oog op:

• de voorbereiding op CBRNe-noodsituaties,
• het crisisbeheer tijdens reële CBRNe-noodsituaties en de nazorg ervan,
• het verzekeren van de integratie/coördinatie tussen de aspecten van ‘openbare orde/security’ en ‘civiele veiligheid/safety’ bij CBRNe noodsituaties.

Het centrum zal eveneens instaan voor de versterking van de internationale samenwerking en de optimale integratie van onderzoek en ontwikkeling in het vakgebied CBRNe.

Het centrum brengt experten uit verschillende diensten samen: FOD Volksgezondheid, Ministerie van Defensie, Federale Politie, Algemene Directie Civiele Veiligheid en de kennisinstituten Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle en SCIENSANO. Deze samenwerking moet ons land in staat stellen om op een geharmoniseerde manier voorbereidingen te treffen op diverse CBRNe risico’s.

Interministerieel raamakkoord

Om de slagkracht van het CBRNe expertisecentrum te versterken werden de principes voor samenwerking tussen het Nationaal Crisiscentrum en de partnerdiensten van het CBRNe expertisecentrum geformaliseerd in een interministerieel raamakkoord. Dit raamakkoord is ondertekend door de drie bevoegde ministers, zijnde Minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken Pieter De Crem, Minister van Defensie Didier Reynders, en Minister van Volksgezondheid Maggie De Block.

Minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken Pieter De Crem: “Met de ondertekening van dit raamakkoord wordt de basis gelegd voor de verdere uitbouw van dit nationaal multidisciplinair en interdepartementaal platform, om zodoende de nodige initiatieven met betrekking tot CBRNe risico’s te harmoniseren, te faciliteren en te coördineren, en de samenwerking in een internationale context te versterken.”

Minister van Defensie Zaken Didier Reynders: “Met de ondertekening van het raamakkoord voor interdepartementale samenwerking binnen het CBRNe-expertisecentrum bevestigt Defensie haar voornemen om de specifieke CBRNe-expertise te delen en beschikbaar te stellen van haar partners. De expertise die Defensie op CBRNe-vlak heeft verworven in een militaire omgeving zal van toegevoegde waarde zijn bij de verdere uitwerking van het civiele crisisbeheer en de bijhorende noodplannen. Defensie neemt zo haar verantwoordelijkheid en blijft bijdragen tot een betere bescherming van ons land. Defensie neemt actief deel aan de versterking van onze civiele weerbaarheid en ons reactievermogen bij de voorkoming en bestrijding van CBRNe-incidenten.”

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block: “De FOD Volksgezondheid is een belangrijke partner in dit expertisecentrum. Zo heeft ze in 2016 nog de CBRNe-MUG opgericht in samenwerking met het militair hospitaal en heeft het 112-systeem ingevoerd. De FOD Volksgezondheid neemt de gepaste maatregelen om te zorgen dat de burgers de beste zorgen kunnen krijgen of gevrijwaard blijven van de schadelijke invloeden.”